Pompa ciepła ma dostarczyć do budynku tyle energii cieplnej, ile potrzeba w ciągu całego roku. Żeby dobrze działała, jej moc musi być dobrze dopasowana do potrzeb domu, w przeciwnym razie nie ogrzeje budynku w mroźne dni. Co wpływa na dobór mocy pompy ciepła?
Moc pompy ciepła a zapotrzebowanie budynku
Przed wyborem pompy ciepła należy obliczyć zapotrzebowanie budynku na ciepło. W nowym dobrze ocieplonym domu potrzeba zwykle 30–50 W na każdy metr kwadratowy. W starszych budynkach może to być nawet dwa razy więcej. Do precyzyjnego wyliczenia wykorzystuje się OZC – obliczeniowe zapotrzebowanie cieplne. Uwzględnia ono m.in. straty ciepła przez przegrody, wentylację i mostki cieplne.
Moc pompy ciepła powinna być dopasowana tak, by pokrywać maksymalne zapotrzebowanie cieplne budynku w najzimniejsze dni. Dzięki temu system będzie pracował stabilnie, bez wspomagania dodatkowymi źródłami ciepła. Nie można dobierać urządzenia „na oko”, łatwo wtedy o błąd, który wpłynie na rachunki i komfort życia. W przypadku braku dokładnych wyliczeń można przyjąć orientacyjny przelicznik, ale zawsze warto go skonsultować z projektantem instalacji.
Współczynnik COP i SCOP w doborze mocy ciepła
Wydajność pompy ciepła określa się za pomocą współczynników COP i SCOP. COP pokazuje, ile jednostek ciepła pompa produkuje z jednej jednostki prądu, ale tylko w konkretnych warunkach testowych. Z kolei SCOP uwzględnia zmiany temperatury w ciągu roku i daje lepszy obraz rzeczywistej sprawności systemu.
Dobierając moc pompy ciepła, warto spojrzeć na SCOP dla danej strefy klimatycznej. Jeśli SCOP wynosi 4, to oznacza, że pompa przez cały sezon grzewczy produkuje cztery razy więcej ciepła, niż zużywa energii elektrycznej. To jednak nie zastępuje wyliczenia zapotrzebowania budynku, oba parametry są ważne, ale pełnią inną funkcję.
Uważaj, żeby nie przewymiarować pompy ciepła
Wiele osób uważa, że lepiej wybrać pompę o większej mocy „na zapas”, to błąd. Zbyt mocna pompa często się włącza i wyłącza, co prowadzi do szybszego zużycia i gorszej efektywności. Dodatkowo wyższa moc to wyższy koszt zakupu. A jak wiadomo, cena pompy ciepła może być istotnym elementem całej inwestycji.
Przykładowo, jeśli budynek ma 120 m² i zapotrzebowanie wynosi 50 W/m², to potrzebna moc to 6 kW. Pompa o mocy 9–10 kW będzie za duża, chyba że dodatkowo ma obsługiwać duży zasobnik CWU lub słabo ocieplony budynek. W przeciwnym razie to niepotrzebny wydatek, który może spowodować gorsze działanie całego systemu.
Inne czynniki wpływające na moc pompy ciepła
Podczas doboru mocy pompy ciepła trzeba też uwzględnić inne elementy systemu, jednym z nich jest podgrzewanie ciepłej wody użytkowej. Jeśli dom ma kilku mieszkańców, potrzebna będzie większa moc lub dodatkowy zasobnik, który pompa może nagrzewać poza godzinami szczytu grzewczego.
Duże znaczenie ma także klimat. W Polsce są różne strefy temperaturowe, inne warunki będą w górach, inne na zachodzie kraju. W chłodniejszych rejonach moc pompy powinna być większa, bo sezon grzewczy trwa dłużej i występują silniejsze mrozy. W cieplejszych regionach Polski można rozważyć model o niższej mocy, zwłaszcza jeśli dom jest dobrze ocieplony.
Moc urządzenia należy także dostosować do rodzaju systemu grzewczego. Pompy ciepła lepiej działają w instalacjach niskotemperaturowych , np. ogrzewaniu podłogowym. Grzejniki wymagają wyższej temperatury w instalacji, co sprawia, że sprzęt działa mniej wydajnie. W takich przypadkach dobrze sprawdza się pompa ciepła powietrze-woda, która może współpracować z buforem i wspomagać układ w szczycie zapotrzebowania. Dobrym pomysłem jest też uwzględnienie planowanej w przyszłości rozbudowy domu. Wszelkie zmiany należy wziąć pod uwagę przy tworzeniu projektu.
Dobór mocy pompy ciepła wymaga analizy wielu czynników. Zbyt duża moc wcale nie poprawia działania systemu, wręcz przeciwnie, może zaszkodzić całej instalacji. Jeśli planujesz montaż pompy ciepła, skonsultuj wybór z naszymi fachowcami, którzy pomogą ci w wyliczeniach i doradzą najlepszy model.